Ortodonta trudni się leczeniem wad żuchwy oraz nieprawidłowości i krzywych zębów. Co warto wiedzieć? Wada zgryzu bazuje na nieprawidłowym ulokowaniu zębów lub szczęki, co zatem przyczynia się do znaczących problemów związanych z artykulacją, zaburzenia symetrii twarzy – wpływając niekorzystnie na wygląd i będąc przyczyną niskiej samooceny w późniejszym wieku. Przebieg korekcji wady zgryzu jest długotrwały i zajmuje zwykle około 2 lat.
Czynniki powstawania wad szczęki
Wady zgryzu grupuje się na wrodzone i nabyte. Do deformacji żuchwy może dojść już we wczesnym rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ciąży, jednak zwykle są to złe nawyki dzieci. Częste ssanie kciuka czy niewłaściwie wyprofilowanego smoczka, gryzienie przedmiotów (na przykład twardych klocków), zgrzytanie zębami, czy oddychanie przez usta wywołuje zniekształcenia szczęki. Także złe ułożenie dziecka podczas karmienia piersią, może oznaczać problemy. Na pierwszą wizytę kontrolną dobrze zabrać dziecko w wieku około 7 lat. Dzięki temu ortodonta w porę wykryje możliwe wady oraz zadba o odpowiedni rozwój dziecka.
Dlaczego wizyta u ortodonty jest ważna?
Nieleczenie albo lekceważenie wady prowadzi do jej wzmożenia, a to z kolei natęża ryzyko seplenienia i krzywizny zębów oraz może sprawiać niedogodności w spożywaniu pokarmów, a także oddychaniu. Niewłaściwy układ szczęki sprawia bóle zębów, ich rozchwianie lub przedwczesne wytarcie. Sprzyja to też zbieraniu się kamienia nazębnego oraz może prowadzić do rozwoju chorób dziąseł, próchnicy, czy paradontozy.
Rodzaje wad zgryzu
Tyłozgryz – najczęściej występująca wada zgryzu. Dolne zęby są cofnięte względem górnych, przy czym zęby przednie nie stykają się wzajemnie. W niektórych przypadkach górne siekacze pochylają się w stronę górnej wargi, a twarz zniekształca się poprzez cofnięcie żuchwy.
Przodozgryz – w tym przypadku to górne zęby są cofnięte. Powstaje widoczne wysunięcie brody na przód.
Zgryz krzyżowy – zarówno zęby dolne jaki i górne, zachodzą na siebie nieregularnie na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym.
Zgryz głęboki – górne zęby zachodzą i przykrywają 2/3 wysokości zębów dolnych. Powoduje to utratę symetrii twarzy ze względu na zmniejszenie dolnego odcinka. Tak rozstawione zęby przesadnie się ścierają, co prowadzi do chorób dziąseł i przyzębia.
Zgryz otwarty – zęby wcale nie stykają się ze sobą. Wada utrudnia w żuciu pokarmu, a także w właściwej wymowie – zwłaszcza spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (t, d, s, z, dz, c, n, ł). Zgryz otwarty powoduje wydłużenie twarzy i niedorozwój szczęki.
Stłoczenia zębów – są wtedy, gdy zęby mają nieodpowiedni rozmiar w stosunku do zębodołów. Wychodzą poobracane lub w niewłaściwych położeniach, z powodu braku przestrzeni w jamie ustnej.
Zęby odseparowane – pomiędzy zębami pojawiają się widoczne odstępy, powodowane nadmiarem miejsca w szczęce.
Jak leczyć wady zgryzu? Kiedy pomoże ortodonta?
Korekcja wady zgryzu zwykle rozpoczyna się od momentu wyrżnięcia zębów stałych, czyli około 11 roku życia, choć ortodonci doradzają zadbanie o odpowiedni zgryz w każdym wieku. Szczęki dzieci są znacznie bardziej plastyczne, niż szczęki osób dorosłych, dlatego leczenie jest prostsze i zmniejsza się ryzyko bólu lub powikłań, jednak korekcja zębów jest dostępna dla każdego.
Rodzaje aparatów ortodontycznych
Aparaty na zęby dzielą się na stałe — przytwierdzane do zębów specjalistycznym klejem oraz ruchome — możliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome są częściej stosowane u dzieci, niż u dorosłych.
Aparat tradycyjny, metalowy — siłą, która koryguje wadę, jest w tym przypadku łuk sczepiony z metalowymi zamkami, które przykleja się do pojedynczych zębów i mocuje przy użyciu ligatur ortodontycznych. Dla uatrakcyjnienia, szczególnie dla młodszych pacjentów, istnieje możliwość wyboru różnych kolorów ligatur. Dla ceniących większą estetykę dostępne są warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryształowymi, które są niewidoczne na tle zębów. Sprawdzają się zwłaszcza u posiadaczy białych zębów.
Aparat lingwalny — zakładany jest odwrotnie niż ten tradycyjny, bo od środka jamy ustnej. Wykonywane są dla każdego pacjenta indywidualnie i usuwają wstyd związany z noszeniem aparatu na zębach, bo ten jest niewidoczny. Wadą tego aparatu jest początkowa trudność wyraźnego mówienia.
Aparat samoligaturujący — ten model aparatu ortodontycznego wyróżnia się od innych budową. Łuk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzięki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa krócej.
Aparat Clear Aligner — to przezroczysta nakładka na zęby dopasowywana indywidualnie, która jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które cenią estetykę. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzięki temu, że można go zdjąć samodzielnie, jest łatwy w utrzymaniu higieny.
Ile kosztuje aparat na zęby?
Ceny aparatów ortodontycznych są związane z typem wybranego modelu. Do najtańszych należą te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden łuk rozpoczynają się od 1200 złotych. Nowsze rozwiązania, bardziej komfortowe – niemetalowe czy przezroczyste — są znacznie bardziej kosztowne. Ich ceny wahają się od 3 do 6 tysięcy. Koszt najdroższych aparatów lingwalnych może przekraczać 10 tysięcy pln. Aparaty na zęby są też dostępne do wzięcia na kredyt. W koszt leczenia trzeba także wliczyć koszty wizyt kontrolnych, których ilość jest związana z czasem leczenia. Leczenie ortodontyczne może być finansowane przez NFZ dla pacjentów poniżej 12 roku życia i tylko w przypadku aparatów ruchomych.
Jak dbać o aparat ortodontyczny?
Dbałość o jamę ustną w trakcie leczenia ma ogromne znaczenie. Aparat może początkowo zawadzać, ze względu na to, że znacznie łatwiej przyklejają się do niego pozostałości jedzenia. Należy myć zęby po każdym posiłku i wystrzegać się pokarmów, które mogą pozostawać na zamkach i powodować ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mogą trwale uszkodzić aparat.
Umów się na wizytę – pod linkiem: Aparat ortodontyczny
